مراحل انجام تحقیق علمی

در این مقاله می خواهیم مراحل انجام تحقیق علمی را توضیح دهیم. امروزه زندگی ما انسان ها به علم نوین وابسته شده است. به همین دلیل است که روش های علمی و چگونگی انجام آن ها مورد توجه قرار گرفته اند. همیشه وقتی که یک تحقیق علمی صورت می گیرد، نخستین مطلبی که به آن دقت می شود روش علمی به کار رفته در آن است. اساتید و دانشجویان در یک تحقیق علمی به دنبال آن هستند که نحوه انجام تحقیق علمی به ترتیب و با اصول استاندارد انجام شود. اصولا زمانی انجام تحقیق دانشجویی و علمی با ارزش می شود که مراحل آن به خوبی پیموده شود. برای اینکه این مقاله را به درستی درک کنید، پیشنهاد می کنیم مقاله مراحل انجام تحقیق دانشجویی را مطالعه کنید.

10 مرحله مهم برای انجام تحقیق علمی که هر دانشجویی باید بداند

یکی از مسائل مهمی که دانشجویان، اساتید و مسئولان پروژه های تحقیقاتی همیشه با آن روبرو بوده اند، دانستن مراحل انجام تحقیق علمی است. اگر یک تصویری کلی از کارهایی که باید هنگام انجام تحقیق علمی انجام دهید، داشته باشید، کار برای شما آسان تر می شود. همچنین نتایج دقیق تر و مطمئن تری را برای تحقیق علمی خود به دست خواهید آورد. ما در ادامه این مطلب مراحل انجام تحقیق علمی را توضیح خواهیم داد.

مرحله اول: در اولین مرحله از مراحل انجام تحقیق علمی، دورنمای انجام تحقیق را ترسیم کنید

به این موضوع فکر کنید که پیام اصلی تحقیق شما چیست؟ بهتر است عنوان تحقیقتان را در یک جمله خلاصه کنید. زیرا در ادامه کار لازم می شود که بارها به این جمله بازگردید. فکر می کنید تیتر های آن چه می تواند باشد؟ اگر نتوانید دستاورد اصلی تحقیقتان که به دنبالش هستید را در یک جمله خلاصه کنید این یعنی هنوز برای نوشتن تحقیق آماده نیستید. نوشتن چشم انداز تحقیقاتی می تواند به شما در گرفتن تصمیم بعدی کمک کند. یعنی تصمیم درباره اینکه تحقیق خود را در چه ژورنالی می خواهید ثبت کنید. چراکه هر ژورنال سبک و ترتیب بندی ویژه خود را دارد. اگر این تصمیم را همان اول کار بگیرید بعدا خیلی در زمانتان صرفه جویی می شود، زیرا لازم نخواهد بود ویرایش های اساسی روی تحقیق خود انجام دهید تا با سبک ژورنال مقصد هماهنگ شود.

 مرحله دوم: انجام تحقیق علمی را با چکیده آغاز نکنید

شاید فکر کنید منطقی است که تحقیق خود را نخست با نوشتن چکیده آغاز کنید. اما دست نگه دارید. این اصلا فکر خوبی نیست. اگر کار را با نوشتن چکیده آغاز کنید احتمالا پایان کار خواهید دید که باید هر دو را پاک کرده و دوباره بنویسید. عجله نکیند، بعد از اینکه تمامی قسمت های تحقیق علمی را نوشتید، سپس به نوشتن چکیده مشغول شوید.

مرحله سوم: شکل ها و نمودارها را کنار هم به نمایش بگذارید

بهترین گام برای آغاز کار تحقیقاتی آن است که از شکل ها و نمودارها شروع کنید. زیرا شکل ها هستند که استخوان بندی اصلی مقاله شما را تشکیل می دهند. خواننده مقاله شما مانند شما یک سال تمام با آن سروکله نزده است. بنابراین شکل ها می توانند گزینه خوبی برای ترغیب خواننده باشند. یکی از رایج ترین راه های تنظیم مقالات، چینش شکل ها و ارائه یکجای آن ها است. برای این کار می توان از نرم افزارهایی چون PowerPoint، Prezi یا Keynote استفاده کرد. خوب است ترتیب جدول ها را به گونه ای تنظیم کنید که تأییدکننده فرضیه شما باشند.

مرحله چهارم: روش تحقیق را حرفه ای بنویسید

نوشتن بخش روش تحقیقاتی از دیگر بخش ها آسان تر است. اما درعین حال دقیق نوشتن آن بسیار مهم است. نتایج به دست آمده باید بر اساس روش تحقیق نوشته شوند. به همین دلیل مهم است که اگر یک روش آزمایشگاهی جدید ساخته اید؛ همه جزئیات آن را دقیق بنویسید. اگر از روشی استفاده می کنید که پیش تر در تحقیق قبلی شما استفاده شده است نیازی نیست این جزئیات را دوباره بنویسید. در این مواقع کافی است از روش های منبع دهی در پایان نامه استفاده کنید. یکی از اشتباهات رایج هنگام نوشتن روش تحقیق، آوردن نتایج در آن است. توجه داشته باشید که این بخش فقط گزارشی است از آنچه شما انجام داده اید، نه بیشتر.

مرحله پنجم: نگارش قسمت نتایج و بحث

در این قسمت از مراحل انجام تحقیق علمی به نتایج و بحث می پردازیم. در برخی ژورنال ها رسم بر آن است که دو بخش جدا یکی برای نتایج و دیگری بحث و بررسی در نظر می گیرند. اما عموما این گونه است که این دو قسمت در این بخش ادغام می شوند. حجم عمده تحقیق شما را این بخش فرا خواهد گرفت. می توانید کار نوشتن بخش نتایج و بحث و بررسی را با نوشتن چند پاراگراف درباره هر شکل آغاز کنید. بخش نتایج و بحث خوانندگان شما را آگاه می سازد که تحقیق شما چه جایگاهی در میان دیگر کارهای تحقیقاتی حوزه علمی تان دارد. می توان بخش نتایج و بحث را آغاز حرکت به سوی بخش جمع بندی دانست.

مواردی مهمی که باید در مراحل انجام تحقیق علمی رعایت شود

1. یافته (بر اساس مطالعات پیشین و بدون تفسیر از نتایج تحقیق خودتان).
2. ارتباط یافته با فرضیه شما (اینجا کم کم تفسیر شما نمایان می شود).
3. ارتباط آن با رشته علمی شما (دیگر می توانید کاملا نظر خود را بیان کنید).

هرجا که لازم بود مقادیر کمی را بنویسید و دقیق و جزئی آن ها را بیان کنید؛ به ویژه هنگامی که دارید آن ها را با کارهای تحقیقاتی پیشین مقایسه می کنید. همچنین باید احتمال و درصد خطاهای آزمایش خود را محاسبه کنید. خوب است میزان خطا را در کنار نتایج آزمایش بیاورید. همچنین آزمایش را تکرار کنید و نتایج تکرار یا تکرارهای آزمایش را یادداشت نمایید.

مرحله ششم: قسمت جمع بندی تحقیق را بنویسید

در بخش جمع بندی باید هرچه تاکنون نوشته اید را به طور خلاصه بیاورید. بگویید که از تحقیق خود چه می آموزید. بخش جمع بندی را می توانید با نوشتن آنچه می خواهید خواننده از تحقیق شما دریابد به پایان برسانید. سپس چشم انداز نخستین و فرضیه خود را در کنار آن بیان کرده و مقایسه کنید. خواننده باید با دیدن بخش جمع بندی کلیت تحقیق شما از جمله نتایج و اهمیت نتایج را به خوبی فراگیرد.

مرحله هفتم: اکنون زمان نوشتن مقدمه است

در این مرحله از مراحل انجام تحقیق علمی باید سراغ مقدمه بروید. رویه نوشتن مقدمه برای انجام تحقیق علمی همانند یکدیگر است. بخش مقدمه قرار است نمای بسیار کلی از تحقیق شما بدهد. مروری داشته باشد بر اینکه دیگر گروه های تحقیقاتی درباره مسئله شما یا مسائل مرتبط یا نزدیک به مسئله شما چه کرده اند (مرور نشریات). همچنین فرضیه شما در این بخش پیش روی خواننده گذاشته می شود و شما می توانید توضیح دهید که انتظار دارید تحقیقتان چه چیز ارزنده ای را به رشته علمی تان بیفزاید. معمولا در بخش مقدمه از خیلی از ارجاعات و منابع نام برده می شود.

مرحله هشتم: منابع را گردآوری کنید

یکی از مهم ترین کارهایی که هر پژوهشگری باید انجام دهد آن است که یک نرم افزار مدیریت ارجاعات خوب داشته باشد. چندین نرم افزار مدیریت ارجاعات رایگان هست که می توان از آن ها استفاده کرد، اما معمولا در یک گروه تحقیقاتی همه از یک نرم افزار استفاده می کنند. بدین ترتیب کار ویرایش آسان تر خواهد بود. برای اینکه با نحوه رفرنس دهی با نرم افزار آشنا شوید، مقاله رفرنس دهی با اندنوت را مطالعه کنید.

نقش منابع در مراحل انجام تحقیق علمی چیست؟

• به خواننده کمک می کنند تا بتواند درباره یک موضوع اطلاعات بیشتری به دست آورد.
• دلایل اظهاراتی خود را با ارجاع دادن به یک منبع بیان می کنید.
• نام کسانی که در رشته شما فعالیت کرده اند، یا در مورد موضوع تحقیقاتی شما تحقیقات اولیه را انجام داده اند را بیان می کنید.

مرحله نهم: چکیده را بنویسید

چکیده را می توان ابزاری جادویی برای بالا بردن میزان توجه به مراحل انجام تحقیق علمی دانست. بیشتر چکیده ها بین 150 تا 300 واژه هستند که می شود چیزی حدود 10 تا 20 جمله. چکیده باید اهمیت رشته علمی شما و موضوع تحقیقاتی تان را بیان کند. همچنین کوتاه بگوید که تحقیق شما چگونه مسئله یا مشکل مورد نظرتان را حل می کند و این راه حل چه تأثیری بر آینده رشته علمی شما و کاربردهای عملی موضوع می گذارد. خوب است مهم ترین مقادیر کمی تحقیقتان را در چکیده بیان کنید. به یاد داشته باشید که این چکیده ها هستند که در نتایج موتورهای جستجوگر بیشتر در نظر گرفته می شوند.  

مرحله دهم: حالا دیگر نوبت عنوان تحقیق است

پیش خودتان فکر کنید که اگر کسی به موضوع شما علاقه مند بود هنگام جستجو در موتورهای جستجوگر اینترنتی چه می نوشت؟ همان ها را به جای عنوان بنویسید. عنوان تحقیق باید برگرفته از ماهیت اصلی متن تحقیق علمی شما باشد. عنوان تحقیق مشخص می کند که تحقیق شما منحصر به فرد است.

جمع بندی مراحل انجام تحقیق علمی

نوشتن یک تحقیق علمی خوب، مهارت بالایی می خواهد. بسیاری از دانشجویان تازه کار آشنایی زیادی با این مسئله ندارند و درباره مراحل انجام تحقیق علمی دچار سردرگمی هستند. یک نکته آن است که نباید نوشتن تحقیق علمی را با نوشتن مقدمه و چکیده آغاز کرد. بلکه بهتر است این دو بخش را به انتهای کار واگذار کنیم. همچنین لازم است در نوشتن بخش روش تحقیق دقت کافی را لحاظ نماییم. بخش بحث و بررسی و نتایج اصلی ترین قسمت یک تحقیق علمی است.

نکته مهم دیگر آن است که باید پیش از نوشتن تحقیق علمی حواسمان باشد که قرار است در کدام ژورنال آن را چاپ کنیم. زیرا هر ژورنال سبک و ترتیب نگارش خاص خود را دارد. نوشتن تحقیق علمی کار آسانی نیست. اما با رعایت اصول و ترتیب مراحل انجام یک تحقیق علمی می توانیم به بهترین صورت آن را انجام دهیم.

مراحل انجام یک تحقیق علمی در کمتر از 3 دقیقه

سفارش تحقیق و مقاله در دورنوشت با کمترین هزینه

در این مقاله 10 مورد از مهمترین مراحل انجام یک تحقیق علمی را به صورت مفصل بیان کردیم. اگر به هر دلیل برای انجام تحقیق دانشجویی خود زمان کافی ندارید و یا اینکه به علت مشغله کاری فرصت انجام تحقیق ندارید، فقط کافیست سفارش تحقیق فوری خود را در دورنوشت ثبت کنید تا همکاران ما در اولین فرصت نسبت به انجام تحقیق شما اقدام کنند.

پرسش های متداول درباره مراحل انجام تحقیق علمی